ناگفته‌هایی از مشکلات سلامتی از زبانِ زبان

بسیاری از بیماری‌ها هستند که شاید علائم آن‌ها خیلی مشهود نباشد و یا آنقدر قوی ظاهر نشوند که بتوانند ما را مجاب به مراجعه به پزشک کنند و همین مساله ممکن است باعث شود که از آن‌ها غفلت کنیم. برخی دیگر نیز هستند که در قسمتی از بدن علائمی از خود به جای می‌گذارند و از این طریق هشدار می‌دهند. زبان یکی از این نواحی حساس است که رازهای مگویی را در خود جای داده است. در واقع، می‌توان اینگونه عنوان کرد که هر گونه تغییر شکل از نظر رنگ، حالت یا غیره روی زبان ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری یا مشکل سلامتی چه مزمن چه عادی باشد. در ادامه شما را با برخی از این نشانه‌ها و علائم آشنا می‌کنیم تا به زبانِ زبان خود بیشتر واقف شوید.

نشانه: قرمز مثل توت‌فرنگی

در صورتی که رنگ زبان شما مثل توت‌فرنگی قرمز باشد، باید بدانید که این علامت کمبود ویتامین است. به گفته پزشکان و متخصصان، زبان قرمز شفاف و درخشان بیانگر این است که احتمالاً بدن به کمبود آهن و ویتامین B12 دچار است. در واقع، ویتامین B12 و آهن برای پرزهای روی زبان ضروری هستند. به بیان دیگر، کمبود این ویتامین‌ها باعث می‌شود که زبان عاری از این پرزها باشد و در نتیجه سطح زبان بسیار نرم و لطیف باشد. کمبود این ویتامین‌ها البته با علائم دیگری نظیر خستگی، ضعف، عدم تعادل و مشکلات حافظه نیز همراه خواهد بود. در موارد شدیدتر، همچنین ممکن است این کمبود ویتامین‌ها به درد زبان نیز منجر شود، به‌ویژه پس از نوشیدن مایعات داغ یا خوردن خوراک‌های تند و پرادویه. گیاهخواران به‌ویژه مستعد کمبود ویتامین B12 هستند چرا که این ویتامین بیشتر در گوشت یافت می‌شود. بنابراین اگر رژیم گیاهخواری را دنبال می‌کنید و رنگ زبان‌تان مثل توت‌فرنگی قرمز است، این موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید تا کمبود ویتامین B12 را با مصرف مکمل غذایی جبران کنید. کمبود ویتامین شدید نیز ممکن است به یک بیماری خودایمن مربوط باشد که در اثر آن ویتامین‌ها جذب بدن نمی‌شوند.

نشانه: پرز قهوه‌ای یا مشکی

وجود پرزهای قهوه‌ای یا مشکی روی زبان ممکن است علامتی باشد از عدم سلامت و بهداشت زبان و دهان. وجود پرزهای سیاه روی سطح زبان ممکن است زشت و نامطبوع به نظر برسند، اما به گفته پزشکان این موضوع جای نگرانی ندارد. همه افراد روی سطح زبان خود پرزهایی دارند که در تمام طول عمر رشد می‌کنند. جویدن خوراک و نوشیدن مایعات معمولاً مانع از رشد آن‌ها می‌شود، اما گاهی اوقات این پرزها بیش از اندازه رشد می‌کنند و باکتری‌ها را جذب می‌کنند و یا تغییر رنگ می‌دهند. در این صورت، بوی بد دهان نتیجه آن خواهد بود که با رعایت بهداشت دهان و شستشوی زبان باید مانع از بروز آن شوید.

نشانه: چین و چروک روی زبان

شاید عجیب به نظر بیاید، اما وجود چین و چروک روی زبان هم نشانه‌ای از پیر شدن است. در واقع، پیری فرایندی است که همه اعضای بدن، نوید آمدن آن را می‌دهند، حتی زبان. ترک و شیار روی سطح زبان معمولاً بی‌ضرر هستند، اما در صورتی که بهداشت دندان‌ها رعایت نشود، می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی و بیماری‌های عفونی از جمله عفونت‌های قارچی در دهان شود. دردهای ناگهانی و سوزش‌های گاه و بی‌گاه از جمله اثرات عفونت‌های قارچی است که با رعایت بهداشت دندان‌ها و زبان می‌توان مانع از بروز آن‌ها شد. 

نشانه: سفید بودن قسمت‌هایی از زبان

وجود سفیدی در برخی از قسمت‌های زبان ممکن است به این دلیل باشد که چیزی باعث خارش زبان می‌شود. این لایه‌های سفید که بدون درد هم هستند، ممکن است در اثر رشد بیش از اندازه سلول‌ها اتفاق افتاده باشد. سفیدی روی زبان اغلب با مواردی همچون کشیدن سیگار ارتباط دارد. به گفته پزشکان، افرادی که این نشانه را در زبان خود دارند، احتمال ابتلا به سرطان در آن‌ها بین 5 تا 17 درصد است. بنابراین، اگر شما سیگار می‌کشید و چنین علامتی را در زبان خود مشاهده می‌کنید، برای اینکه سلول‌های سرطانی را در خود گسترش ندهید، باید سیگار کشیدن را کنار بگذارید. اما گر سیگاری نیستید و با چنین صحنه‌ای روی زبان خود مواجه می‌شوید احتمالاً این سفید شدن به دلیل مالیده شدن مرتب دندان‌ها روی سطح زبان اتفاق می‌افتد که اگر طی یکی دو هفته از بین نرفت، بهتر است به دندان‌پزشک مراجعه کنید و این مشکل را با او در میان بگذارید. 

نشانه: زخم‌های قرمز 

این زخم‌های قرمز و کوچک اگر پس از مدتی کوتاه از بین نروند، قطعاً نشانه‌ای از یک بیماری جدی در زبان خواهد بود. در این صورت، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید چرا که ممکن است علامتی از سرطان زبان باشد و جدی‌ نگرفتن آن، فرد را یک قدم به ابتلا به سرطان نزدیک کند. نکته دیگر اینکه این بیماری به سن و سال ارتباطی ندارد؛ یعنی اگر جوان هستید و چنین علامتی را در زبان خود مشاهده کردید، نباید آن را نادیده بگیرید. حتی اگر شما را اذیت نمی‌کند هم باید به پزشک مراجعه کنید تا بررسی شود چرا که بسیاری از سرطان‌های مربوط به دهان در مراحل اولیه خود هیچ اذیت و آسیبی به فرد نمی‌رسانند. 

نشانه: حس سوزش

حس سوزش در زبان ممکن است به این دلیل باشد که از خمیردندان نامناسب استفاده می‌کنید؛ البته تغییرات هورمونی مربوط به دوره قاعدگی نیز ممکن است یکی از دلایل این اتفاق باشد. اگرچه سندروم سوزش زبان ممکن است برای همه افراد اتفاق بیافتد، اما خانم‌ها 7 برابر بیشتر از مردان مستعد چنین بیماری هستند. برخی از افراد ممکن است حس سوزش زبان را به خاطر حساسیت به نوع خاصی از خمیردندان تجربه کنند؛ یکی از مواد موجود در خمیردندان که به کف‌دار شدن آن کمک می‌کند، دلیل این امر است. 

نشانه: حس زخم‌های دردناک

داشتن حس زخم‌های دردناک می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که شما استرس دارید. بسیاری از افراد حس ناخوشایند زخم در دهان را تجربه کرده‌اند. این زخم‌های دردناک معمولاً در قسمت زبان یا لب‌ها ظاهر می‌شوند. این زخم‌ها در چهار 5 روز اول بسیار دردناک هستند و بعد درد آن‌ها کم‌کم پس از دو هفته فروکش می‌کند. پزشکان هنوز به‌طور دقیق دلیل دچار شدن برخی افراد به این زخم‌ها را نمی‌دانند، اما می‌گویند به احتمال زیاد یک بیماری ویروسی است که افراد پراسترس بیشتر مستعد ابتلا به آن هستند. خبر خوب برای زوج‌ها اینکه این بیماری واگیردار نیست.